Het Amerikaanse RIVM kwam in 1993 met een rapport waarin ze definitief wilden bewijzen dat meeroken, ook wel passief roken genoemd, een gevaar was voor de mensen in de omgeving.
Nog vóór het rapport (van 600 pagina’s!) uitkwam werd door het EPA van de daken geschreeuwd dat ze hun stelling hadden kunnen bewijzen. Toen het definitieve rapport uitkwam bleek het bewijs flinterdun. De verbanden die werden gevonden bleken niet of nauwelijks statistisch significant en vanuit de wetenschappelijke wereld barstte de kritiek van alle kanten los. EPA had heel selectief onderzoeken in haar analyses meegenomen en het normaal gehanteerde betrouwbaarheidsinterval van 95% losgelaten en vervangen door 90%, hetgeen de kans dat een verband significant wordt verhoogt.
In 1994 boog ook het Nederlands Kanker Instituut zich over de resultaten en nam het standpunt van de EPA over. In een artikel in het Nederlandse Tijdschrift voor Geneeskunde rekenden ze de Amerikaanse waarden om naar de Nederlandse situatie. Jaarlijks zouden er in Nederland 200 personen overlijden tengevolge van passief roken.
Dit artikel riep ook in Nederland de nodige kritiek op, onder andere van AMC-toxicoloog F.A. de Wolff, bekend van de Bijlmerenquête, die in een reactie op het NKI artikel in hetzelfde tijdschrift schreef:
“De uitspraak dat passief roken in Nederland 200 sterfgevallen per jaar kost, een schatting die is afgeleid van het gewraakte EPA-rapport, dient vooralsnog als ongefundeerd en daarom ongewenst te worden beschouwd.”
(Ned. Tijdschr. Geneesk. 1994, 5 maart:138)
Typisch
is ook dat het NKI voor de bepaling van een oorzakelijk verband tussen meeroken en longkanker consequent uitgaat van een minimale Relative Risk van 1, dit in tegenstelling tot haar Amerikaanse evenknie het National Cancer Institute dat een minimale waarde van RR=2 pas als statistisch significant aanmerkt. Daarmee hanteert het NKI dus geen enkele zekerheidsmarge om te compenseren voor ‘bias’, ruis in de onderzoeksgegevens. Dit is zeer merkwaardig!
Carcinogeen A
De EPA plaatste omgevingsrook in de categorie ‘Carcinogeen A’. In
een gerechtelijke uitspraak in 1998 werd bepaald dat
de EPA dit onterecht had gedaan: zij waren volgens de rechter formeel niet gerechtigd een stof in de carcinogenenlijst te plaatsen.
Wat betekent Carcinogeen A eigenlijk? Het geeft de indruk alsof stoffen die in deze categorie worden geplaatst de gevaarlijkste zijn die er zijn. Dat is echter maar schijn. Voor een stof die in de A-categorie terecht komt geldt alleen dat deze als kankerverwekkend voor de mens gezien wordt (human carcinogen). De anti-rokers exploreren deze onduidelijkheid over de status van die A-categorie maar al te graag. Zij zullen de luisteraar niet vertellen dat bijvoorbeeld ook zonlicht en ethylalcohol eenzelfde soort eigenschappen hebben.
Leesvoer
Een overzicht van alle voor de meeroken-discussie relevante artikelen:
- Hoe de EPA de regels verandert om de resultaten te krijgen die ze wenst
- Het originele EPA-rapport uit 1993
EPA epidemiologen ontraden publicatie van het rapport
EPA’s Office of Research and Development Environmental Criteria and Assessment ontried het- Grondige analyse van het EPA rapport (Engels)
- Washington Post:
Secondhand Smoke Finding Struck Down - Commentaar aantal wetenschappers over kwaliteit van het EPA rapport (Hoorzitting, PDF – 1Mb)
- De gerechtelijke uitspraak over het EPA rapport (Engels) (Volledige tekst: PDF 4Mb,
HTML) - ‘Vrouwen van rokers’: onderzoeksresultaten
- EPA medewerkers
over de sfeer in hun organisatie - Politiek of
wetenschap? - Analyse EPA uitspraak
Nederland
(in chronologische volgorde)
- 1994: Het NKI artikel uit Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde
- 1994: Reactie toxicoloog F.A. de Wolff op dit artikel: De Amerikaanse statisticus en epidemioloog Mantel stelde dat of dit risico al dan niet toegenomen is een kwestie van geloof zal blijven.
- 1994: Epidemioloog Vandenbroucke vergelijkt de
standpunten - 1994: Het NKI verweert zich tegen de Wolff
- 1994: de Wolff reageert
- 1997: NKI verweert zich tegen onderzoeksresultaten Europese werkgroep
- 1998: WHO zal het wel eens bewijzen maar
slaagt daar niet in.
Vooral in het artikel uit 1997 lijkt het NKI alles uit de kast te willen halen om maar te kunnen zeggen: “Ja, er ligt nog één stofje!”.
In 1998 kreeg het EPA-rapport de genadeklap toen de Amerikaanse federale rechter William Osteen het rapport voor het grootste deel naar de prullenbak verwees:
EPA publicly committed to a conclusion before research had begun; excluded industry [input thereby] violating the [Radon Research] Act’s procedural requirements; adjusted established procedure and scientific norms to validate the Agency’s public conclusion, and aggressively utilized the Act’ s authority to disseminate findings to establish a de facto regulatory scheme intended to restrict Plaintiff’s products and to influence public opinion. In conducting the ETS Risk Assessment, EPA disregarded information and made findings on selective information; did not disseminate significant epidemiologic information; deviated from its Risk Assessment Guidelines; failed to disclose important findings and reasoning; and left significant questions without answers. EPA’s conduct left substantial holes in the administrative
record. While so doing, EPA produced limited evidence, then claimed the weight of the Agency’s research evidence demonstrated ETS causes Cancer.
Hiermee wordt ook de NKI argumentatie onderuit gehaald. Het falen van het WHO onderzoek doet de stellingname van het NKI definitief de das om. Als wij de criteria die het NKI hanteerde in haar artikel naar aanleiding van het EPA
rapport zouden volgen voor het WHO rapport dan zouden wij daaruit de volgende conclusies kunnen trekken:
- Blootstelling aan tabaksrook in de kinderleeftijd verlaagt de kans op het
krijgen van longkanker met 4-36%. RR=0.78 (0.64-0.96). - Passief roken op de werkplek kan de kans verlagen op het krijgen van
longkanker. RR=1.17 (0.94-1.45). - De gecombineerde effecten van blootstelling aan tabaksrook in de
kinderleeftijd en op de werkplek kunnen de kans op longkanker verkleinen met 7
procent. RR=1.16 (0.93-1.44)
En wat zegt het NKI nu?!
Al deze artikelen lezende vraag je je af waarom het NKI nou per-sé tegen de
verdrukking in wil blijven vasthouden aan het verband tussen meeroken en
longkanker. En waarom Minister Borst dit gedrag zo blindelings volgt en zeer
vergaande maatregelen overweegt op basis van flinterdunne bewijzen…..
Wat zit hierachter?
