Ministerie van VWS Amsterdam, 10 april 2003 Kenmerk : AW/sv/03.004 Betreft : Subsidieaanvraag inventarisatie & campagne roker / niet-roker Geachte heer Kalis, Een onderdeel van het tabaksbeleid van het ministerie van VWS is dat niet-rokers beschermd moeten worden tegen andermans rook. De Stichting Rokersbelangen (SRB) onderschrijft dit uitgangspunt, mits dit wordt ingevuld op basis van wederzijds respect tussen rokers en niet-rokers. Ten einde het tabaksbeleid invulling te geven is het van essentieel belang om de burger (roker én niet-roker) goede voorlichting te geven. Op dit moment wordt de voorlichting over de gevolgen van de nieuwe Tabakswet voornamelijk gegeven vanuit het oogpunt van de niet-roker. Wanneer u echter succesvol wilt zijn in deze voorlichtingsinspanningen, verdient het volgens de SRB sterk de aanbeveling ook rekening te houden met de roker. Veel organisaties ondervinden hinder van de nieuwe Tabakswet. Dit kwam duidelijk naar voren in bijvoorbeeld de Kamervragen gesteld door de Kamerleden Buijs en Atsma over oneigenlijke concurrentie tussen sportkantines (d.d. 10 maart 2003), maar ook uit de brief van Staatssecretaris Ross aan de STAR over een rookvrije werkplek (d.d. 11 maart 2003). Duidelijk is dat de verwarring onder andere gericht is op de uitvoering en handhaving van het beleid. De SRB constateert dat de Nederlandse overheid steeds meer investeert in preventieve gezondheidszorg. De komende tijd staan diverse gezondheidsbevorderende campagnes centraal. Hierbij valt te denken aan preventie, onder andere op het gebied van stoppen met roken. Steeds meer en meer echter gaat de voorlichtingsfunctie die de overheid normaliter vervult, over in een verbodsrol. De nieuwe Tabakswet zorgt er voor dat de niet-roker een stevig handvat heeft om de roker uit te bannen, met alle consequenties van dien. Zo mag er op steeds minder plaatsen gerookt worden. Soms is dit begrijpelijk, maar vaak is het niet terecht en niet uit te leggen. Drie willekeurige voorbeelden:
Om aan deze problematiek het hoofd te bieden, stelt de SRB het volgende voor:
De SRB verzoekt het ministerie van VWS een subsidie ter beschikking te stellen die aan beide doelstellingen concreet invulling geeft. Ondersteund door een subsidie kan de SRB instellingen voorlichten/adviseren hoe om te gaan met de nieuwe Tabakswet, en daarmee een logische brug slaan tussen de alsmaar groter wordende kloof tussen rokers en niet-rokers. Wij zijn van mening dat het ministerie van VWS een taak heeft deze kloof te helpen terugdringen. De Stichting Rokersbelangen is een consumentenorganisatie die sinds 1993 actief opkomt voor de rechten en belangen van de volwassen roker en die zich sterk maakt voor een samenleving waarin tolerantie en wederzijds begrip tussen rokers en niet-rokers bestaat. De beschreven subsidie met als doelopdracht het onderzoek te starten en de campagne te voeren, sluit naadloos aan op beleidsdoelstellingen enerzijds en de achterban (als doelgroep van VWS-beleid) van de SRB anderzijds. Wij stellen het zeer op prijs om deze eerste aanvraag van een mondelinge toelichting te mogen voorzien, en tegelijkertijd een nadere concrete invulling van de activiteiten te geven. Wij zien daarom uit naar uw reactie. Met vriendelijke groet, namens het bestuur van de Stichting Rokersbelangen A. Wurtz |
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Directie Preventie en Openbare Gezondheidszorg Stichting Rokersbelangen Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag POG/GB 2.396.940 Mw. Drs. M.L.M. Ploum 070-3405156 22 juli 2003 Onderwerp: Bijlage(n) Uw brief Subsidie-aanvraag 10 april 2003 Geachte heer Wurtz, Naar aanleiding van uw subsidieaanvraag d.d. 10 april 2003, met kenmerk AW/sv/03.004, bericht ik u het volgende. Het tabaksontmoedigingsbeleid heeft tot doel het aantal rokers in Nederland te reduceren, De redenen hiervoor zijn bekend. Roken leidt tot ca. 20.000 vermijdbare doden per jaar en grote kosten voor de gezondheidszorg. Aan dit doel wordt gewerkt langs drie lijnen:
en met een samenhangend en begrijpelijk pakket van maatregelen: hoge accijnzen, wetgeving, voorlichting, hulpverlening. EU richtlijnen en internationale initiatieven. In uw aanvraag stelt u dat de uitvoering van de Tabakswet tot ongewenste consequenties leidt. U verzoekt om subsidie voor het verrichten van onderzoek naar die effecten en het voorlichten over de omgang met de Tabakswet. Hieraan kan ik om verschillende redenen geen gevolg geven. Allereerst geldt er een verplichtingenstop op VWS, waardoor ik geen nieuwe subsidie kan verstrekken. Bovendien past uw aanvraag niet binnen het tabaksontmoedigingsbeleid. In het onderstaande ga ik hierop nader in. Steeds geldt dat de bescherming van de niet-roker voorop staat. Een grote meerderheid van de volwassen bevolking (70%) rookt niet. Deze niet-roker heeft er recht op beschermd te worden tegen de schadelijkheid zich opgestapeld. In 1990 concludeerde de Gezondheidsraad al dat omgevingstabaksrook een kankerverwekkende stof is en dat voor de blootstelling hieraan geen veilige ondergrens bestaat. Vorig jaar is de schadelijkheid van meeroken nog eens bevestigd in een studie van het aan de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gelieerde International Agency for Research on Cancer (IARC). Tabaksrook geldt als de belangrijkste vervuiler van het binnenmilieu. Het beleid ter bescherming van de niet-roker wordt vaak afgeschilderd als betuttelend en onliberaal. Maar liberalisme is niet hetzelfde als het recht om overal en altijd maar te kunnen doen wat je wilt, roken in dit geval. Elke vrijheid is er een in gebondenheid. Uitgangspunt van het beleid is de hinderlijkheid en schadelijkheid voor de gezondheid. Daarom dienen steeds meer sectoren van het publieke domein rookvrij te worden. Tegenstanders stellen hier doorgaans niet meer tegenover dan dat zij zelf wel uitmaken of zij al dan niet roken. Dit is echter niet het punt; natuurlijk moet iedereen uiteindelijk zelf uitmaken of hij rookt. Het punt is of je anderen in het publieke domein met je rookgedrag mag hinderen en gezondheidsschade mag toebrengen. Dus: de vrijheid van de roker houdt op waar die van de niet-roker, namelijk om gevrijwaard te blijven van tabaksrook, in het geding is. Dit geldt ook voor de drie ‘willekeurige voorbeelden’ die u noemt waarin de Tabakswet slecht zou werken. In psychiatrische instellingen, een van uw voorbeelden, is de procentuele verhouding tussen niet-rokers en rokers, zoals u terecht opmerkt, anders dan in de algemene bevolking. Dit is echter een reden te meer om de niet-roker de noodzakelijke bescherming te bieden. Op basis van de Tabakswet is roken echter toegestaan in:
Daarmee is voldoende mogelijkheid geboden voor de invoering van een goed rookbeleid waarbij zowel aandacht is voor rokers als voor de bescherming van de niet-roker (bezoeker, cliënt en werknemer). Voor de andere voorbeelden die u noemt bestaan er vergelijkbare mogelijkheden. Ik deel hierom uw mening dat de Tabakswet tot ongewenste effecten zou leiden niet. Een onderzoek hiernaar door uw Stichting ligt dan ook niet in de rede. Vanzelfsprekend vindt er wel evaluatie van en onderzoek naar het tabaksontmoedigingsbeleid door onder andere het RIVM plaats. Uitvoerige informatieverstrekking over de (uitvoering van de) Tabakswet vindt al plaats via het infopunt ‘roken en de wet’ de website www.rokenendewet.nl, brochures en de informatielijn 0800-0600. Daarnaast wordt er dit najaar in een gezamenlijke inspanning van VWS en Stivoro campagne gevoerd gericht op het communiceren van de schadelijkheid van meeroken en het bieden van ondersteuning bij het stoppen. Uitgangspunten hierbij zijn steeds de bescherming van de niet-roker, het geven van het goede voorbeeld aan jongeren en het bieden van hulp aan hen die willen stoppen. Hiermee denk ik onder meer tegemoet te komen aan de wens van de Kamer, goede, onafhankelijke voorlichting en preventieactiviteiten te stellen naast wetgeving. Aan uw subsidieverzoek voor de voorlichting over de omgang met de Tabakswet kan ik eveneens niet tegemoetkomen. Met alle respect voor de goede intenties van uw Stichting, is het gevaar van belangenverstrengeling bij een dergelijke subsidietoekenning te groot. U heeft zich tot de Nationale Ombudsman gewend omdat uw aanvraag niet tijdig is behandeld. Hiervoor mijn excuses. Ik ga er echter vanuit dat uw klacht middels deze brief afdoende is behandeld en dat klachtbehandeling conform hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht achterwege kan blijven. Een afschrift van deze brief stuur ik naar de Nationale Ombudsman. Een belanghebbende kan tegen een besluit bezwaar maken op grond van artikel 7:1 van de Algemene wet bestuursrecht. Dit kan door een bezwaarschrift in te dienen bij Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, t.a.v. Directie Wetgeving en Juridische Zaken, Postbus 20350, 2500 EJ Den Haag. De termijn voor het indienen van een bezwaarschrift bedraagt zes weken. De termijn vangt aan met ingang van de dag volgend op de dag waarop het besluit is gedagtekend. Het bezwaarschrift wordt ondertekend door de indiener en bevat:
Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport namens deze, de Directeur Preventie en Openbare Gezondheidszorg, A.A.W. Kalis, arts |
