Ombudsman moet in actie komen tegen VWS
In November 2003 stuurde Forces Nederland een klacht naar het Ministerie van VWS vanwege de ‘stropspot’-campagne waarmee Stivoro namens het Ministerie de beeldbuis teisterde. In die spot werd een duidelijke verwijzing gemaakt naar een beeld van rokers die met hun rook omstanders vergiftigen of doden. De roker als moordenaar, volgens Forces.
Eerst na inschakeling van de Nationale Ombudsman antwoordde de Minister op 24 maart 2004, 6 maanden later, op onze klacht (het Ministerie is wettelijk verplicht binnen 6 weken te antwoorden).
In haar antwoord verschuilt de minister zich achter het Gezondheidsraadsrapport en achter de recente uitspraken van de Reclamecode Commissie. Een eigen mening of ethisch besef heeft hij blijkbaar niet.
Vandaag zond Forces Nederland een nieuwe brief naar het Ministerie.
De belangrijkste conclusie van onze brief: het ministerie is te sterk betrokken bij de uitkomsten van de meerokendiscussie om nog een onafhankelijk oordeel over haar eigen handelen te kunnen geven. De Ombudsman moet het overheidsbeleid maar onderzoeken en ethisch en sociaal beoordelen….
Het antwoord van de minister:
Onze brief aan de minister:
Wij hebben uw antwoord op onze klacht over het TV-spotje “Collega’s” laat, doch in goede orde ontvangen. Uw antwoord, d.d. 24 maart 2004, verbaast ons echter zeer.
In de eerste plaats verwijst u in uw antwoord naar het rapport van de Gezondheidsraad, een rapport dat in de pers sterk bekritiseerd is en onmogelijk objectief genoemd kan worden, gezien het feit dat het overgrote deel van de commissie van de GR grote belangen heeft bij een negatieve stellingname tegenover meeroken (zie Bijlage 1). Enerzijds omdat ze functies bekleden bij het Astmafonds dat, zoals bekend, subsidiegever is aan Stivoro, anderzijds met de makers van farmaceutische nicotine.
In uw antwoord aan Mevr. A. Kant, neemt u echter letterlijk grote fragmenten over uit een brief van 18 december 2003 van dezelfde GR-leden aan uw ministerie (Kenmerk: U 1890/EJS/mj/690-M). Daarmee schaart uw ministerie zich aan de kant van dezelfde belangenbehartigers. Een verzoek van de auteur van het HP-artikel, om het GR-rapport te laten doorlichten door een onafhankelijke groep statistici, die geen banden hebben met de heersende gezondheidszorgdoctrine, heeft u naast u neergelegd. De geloofwaardigheid van de overheid als onafhankelijke en objectieve wetgever komt hiermee in geding.
In de tweede plaats reageert u op onze klacht of u het ethisch verantwoord vindt om als overheid bevolkingsgroepen tegen elkaar op te hitsen via een verwijzing naar uitspraken van de Reclame Code Commissie (RCC). Dat is erg merkwaardig: beschouwt u de Stivoro spot als reclame? Daarmee gaat u in ieder geval niet in op onze opmerking dat er een verschil is in de perceptie van het publiek op overheids- en op industriële reclame. Overheidsspots, zoals Postbus 51 uitingen zijn, worden een hogere waarheidswaarde toegedicht dan commerciële uitingen. De overheid heeft daarom ook andere en hogere ethische normen te volgen dan de commercie. Wij formuleerden in onze brief een overzicht van die algemeen geaccepteerde normen (Bijlage 2). U gaat echter niet inhoudelijk in op ons verwijt dat u deze niet volgt. In plaats daarvan verschuilt u zich achter een orgaan dat ingesteld is om commerciële uitingen te beoordelen.
Het bovenstaande samenvattende constateren we dat het Ministerie gezien haar verstrengelde belangen en de onvoldoende eigen ethische verantwoording niet de rechtspersoon blijkt te zijn die op een onafhankelijke manier haar eigen handelen kan beoordelen. Wij willen daarom via deze brief een oordeel vragen aan de Nationale Ombudsman over het handelen van het Ministerie van VWS in deze zaak. Een kopie van deze brief zal dan ook aan de Nationale Ombudsman worden verzonden.
