Door Henry Sturman
26 november 2003
In HP/De Tijd van vorige week (21 november 2003) stond mijn artikel “De Gezondheidsdictatuur” waarin ik o.a. de anti-rokers hetze bekritiseer en betoog dat afspraken over wel of niet roken een zaak zijn van burgers onderling, en niet van de overheid. In HP/De Tijd van deze week (28 november) staat mijn artikel over de leugens van de Gezondheidsraad over meeroken.
Hier een citaat uit mijn artikel “De Gezondheidsdictatuur”:
Ruim een halve eeuw geleden was er ook al een modern vooruitstrevend land dat een stevige anti-rookcampagne voerde. Het was het eerste land ter wereld dat met gedegen wetenschappelijk onderzoek het verband tussen roken en longkanker aantoonde. Men probeerde de burger er via confronterende advertenties en posters van te overtuigen dat roken een vieze, ongezonde en vooral stomme bezigheid is. Op sigaretten werden hoge accijnzen geheven en advertenties voor rookwaar moesten aan allerlei regels voldoen en mochten niet gericht zijn op de jeugd. Roken werd verboden in bussen, treinen, ziekenhuizen, sommige bedrijven en vele overheidsgebouwen. Welk land dit was? Nazi-Duitsland. De geschiedenis van de anti-rookcampagne die daar in de jaren dertig en veertig werd gevoerd staat, beschreven in het boek The Nazi War on Cancer door Robert Proctor. Opvallend is dat Proctor waarschuwt tegen het gebruik van het woord health fascism voor moderne anti-rookmaatregelen. Hij ziet de dwingende bemoeienis van de nazi’s met de gezondheid van hun (Arische) onderdanen niet als een vorm van fascisme, maar als een verrassend positieve uitzondering op een anderszins monsterlijk systeem. Toch hoeft de gezondheidsideologie van de nazi’s hoeft ons geenszins te verbazen, evenmin als het feit dat de anti-rook- en anti-alcoholbewegingen reuze enthousiast waren toen Hitler aan de macht kwam. Het idee dat mensen eigendom zijn van de staat en dat de staat dus moet zorgen voor een goede gezondheid van zijn onderdanen, is immers bij uitstek een totalitair idee. De gezondheidsslogans van de nazi’s waren dan ook: “Uw lichaam is van de natie!”, “Uw lichaam is van de Führer!”, “U heeft een plicht om gezond te zijn!” en “Gezondheid is geen privé-zaak!”. De moderne gezondheidsideologie is gebaseerd op precies dezelfde ideeën, ook al zijn we daar niet zo eerlijk over als de nazi’s.
Hier een citaat uit mijn artikel “Leugens over passief roken”:
Vorige week presenteerde de Gezondheidsraad een rapport waarin wordt gesteld dat meeroken voor maar liefst duizenden doden per jaar zorgt door hartaandoeningen, honderden door longkanker en tientallen door wiegendood. Anders dan de stellige conclusies van de raad doen vermoeden, wijzen veel onderzoeken er juist op dat er geen mensen sterven aan meeroken. Zo wijst 81 procent van de 177 resultaten uit dertig onderzoeken (voornamelijk op het gebied van longkanker) niet op een statistisch significante correlatie tussen passief roken en gezondheidsschade. Dertien procent wijst op een positieve correlatie en zes procent wijst op een negatieve correlatie (dat wil zeggen dat meeroken juist gezond zou zijn). (Bronnen: Online Library of Drug Policy, BMJ, WHO.) Zelfs een grootschalig onderzoek in 1998 door de Wereldgezondheidsorganisatie, die fanatiek tegen roken is, kon geen verband vinden tussen meeroken en longkanker. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft vervolgens geprobeerd dat onderzoek in de doofpot te stoppen. (Bron: The Economist, 12 maart 1998.) Overigens, zelfs wanneer er een statistisch significante correlatie tussen passief roken en gezondheidsschade wordt gevonden is dat nog geen goed bewijs voor de stelling dat passief roken slecht is voor de gezondheid. Maar daarover later meer.
Alles wijst erop dat het rapport van de Gezondheidsraad een politiek rapport is en geen wetenschappelijk rapport. Al noemt commissielid prof. dr F.W.A. Verheugt in de Volkskrant van 22 november het feit dat het rapport twee dagen voor de Kamervergadering over het rookbeleid verscheen ’toevallig’. Hij was er blijkbaar niet van op de hoogte dat prof. dr J.C. de Jongste, de voorzitter van de commissie, al op 17 november bij B&W had toegegeven dat de timing speciaal gericht was op het beïnvloeden van de Kamervergadering. Oeps.
Henry Sturman
Ook van Henry Sturman: