‘Rookbeleid lijkt onbehoorlijk bestuur’
In een interview in de Staatscourant neemt VVD Tweede Kamerlid Halbe Zijlstra Minister Klink’s invoering van het rookverbod stevig onder vuur. Hij beticht de Minister van onbehoorlijk bestuur omdat hij zijn oren alleen heeft laten hangen naar de anti-rokenlobby en omdat hij tegengestelde signalen naast zich neergelegd heeft.
Het interview vond plaats naar aanleiding van schriftelijke vragen die het kamerlid pas geleden indiende over het rookbeleid.
De strikte implementatie heeft onder andere grote gevolgen voor kleine horecaondernemers. Een café-eigenaar die alleen in zijn zaak staat, hééft geen werknemers die recht hebben op een rookvrije werkplek. Hij heeft klanten en of die willen meeroken of niet is hun eigen keus. In principe zou hij volgens de EU dus wel mogen roken, maar dat is hem in Nederland verboden. De minister heeft namelijk één lijn getrokken in de horeca omdat er anders concurrentievervalsing zou optreden. Maar daarin spreekt hij zichzelf weer tegen, want hij beweert namelijk dat het rookverbod tot omzetverhoging leidt.
En dat is volgens u beslist niet waar. U slaat de minister om de oren met tal van buitenlandse onderzoeken waaruit negatieve economische effecten voor de horeca blijken. Hoe zit dat?
Als je er buitenlandse studies op na slaat, is er vooral sprake van omzetverliezen. In Duitsland en Engeland gaat dat over cijfers van 25 tot 30 procent. Maar die signalen heeft de minister genegeerd. Hij heeft in ieder geval niet de volle informatie die over dit onderwerp bestaat meegenomen in de beleidsvorming rond de antirookwet.
De minister haalt twee onderzoeken aan: ‘Review of the quality of studies on the economic effects of smoke-free policies in the hospitality industry’ en ‘Lifting the smokescreen. 10 reasons for a smoke-free Europe’. Deze gaan over de economische effecten van de antirookwet vanuit het perspectief van de gezondheidszorg. Daar komt onder meer uit dat minder mensen een beroep doen op de gezondheidszorg als ze niet roken. Maar wat de bedrijfseconomische effecten voor de horeca van dit rookverbod zijn, is slecht onderbouwd. Volgens de evaluatie door SEO Economisch Onderzoek worden in deze rapporten appels met peren vergeleken en conclusies getrokken zonder allerlei belangrijke randverschijnselen mee te nemen.
[…]
U vindt dat op zijn minst de schijn is ontstaan dat er bij de besluitvorming sprake is geweest van te eenzijdige informatieverschaffing vanuit de antirooklobby en dat daarmee de algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn geschonden. Dat is een forse aantijging.
Wij hebben inderdaad de indruk dat de standpunten van de antirooklobby ten volle zijn meegenomen bij het opmaken van de beleidslijn die de minister in deze voor ogen had. Dat neem ik de antirooklobby niet kwalijk, want zij bepleiten natuurlijk hun eigen zaak. Maar ik neem het de minister wél kwalijk, want hij moet zorgen dat hij zo breed mogelijk wordt geïnformeerd om besluiten te kunnen nemen. Als het er dus op lijkt dat je allerlei belangrijke informatie over omzetdalingen in de horeca in het buitenland hebt genegeerd, dan ontstaat inderdaad de schijn van onbehoorlijk bestuur. De minister is kortom gezwicht voor de antirooklobby, die zich nu nog harder laat horen.