`Rokers in hun hok`
Tranen schieten je in de ogen als je het Volkskrant Magazine artikel over roken leest in de uitgave van afgelopen zaterdag. Tranen, niet omdat het verhaal zo ontroerend is en óók niet omdat het zo’n schitterend geschreven verhaal is. Nee, die tranen worden veroorzaakt doordat je uiteindelijk in levende lijve ziet hoe de Nederlandse media met informatie en objectieve werkelijkheid omgaan. En dat voor een kwaliteitsblad als de Volkskrant!
Zo begint onze reactie op een uitgebreid artikel in Volkskrant Magazine van vandaag. Forces was vanaf het begin bij het opstellen van dit artikel betrokken, maar komt in het hele verhaal niet meer herkenbaar voor. Nog erger, de oorspronkelijke toon van het artikel is in de uiteindelijke versie 180 graden gedraaid….
Ingezonden brief
Als voorzitter van de ‘andere’ rokersorganisatie in Nederland, Forces Nederland, ben ik vanaf het begin betrokken geweest bij de totstandkoming van dit artikel. Het zou eens een andersoortig artikel worden zei de journalist die me hiervoor twee uur interviewde. Al te veel zouden de anti-roken organisaties onweersproken de kans hebben gehad om hún kant van de zaak in de pers te brengen en deze keer zou de rokers-kant van de problematiek méér en ongehinderd door anti’s benadrukt worden.
De eerste versie van het artikel, zoals ik die onder ogen kreeg, was veelbelovend. Eindelijk werd er ruim aandacht besteed aan de bedenkelijke rol van de makers van die andere nicotinevervangende producten op de markt: de pleisters, kauwgum en anti-depressiva. Zo tegen de 250 miljoen dollar is door deze clubs vanaf 1992 in anti-roken onderzoek en antirokenorganisaties gestopt: wij hebben de journalist het bewijsmateriaal geleverd. De objectiviteit van de anti-roken onderzoeken is daarom ver te zoeken en eerder politiek bepaald dan gebaseerd op eerlijke en feitelijke onderzoeksresultaten.
Ook de bedenkelijke rol van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) werd behandeld, een organisatie die voor wat betreft de tabaksbestrijding voor meer dan 70% (1999: zeven miljoen dollar!) wordt gesubsidieerd door deze zelfde nicotineproducenten. En Defacto, die natuurlijk weer uitgebreid aan het woord wordt gelaten, participeert ook in dit Tobacco Free Initiative en World No Tobacco Day van de WHO. Defacto objectief? We wagen het te betwijfelen.
Het stond er allemaal in, in die eerste versie. Maar waarschijnlijk is het niet toegestaan potentiële advertentieinkomsten van de noodlijdende pers in gevaar te brengen want in het uiteindelijke artikel is er niets meer van terug te vinden. Van onze inbreng zijn in het definitieve artikel slechts een aantal loshangende uitspraken terug te vinden waarvan de bron niet wordt vermeld of die aan anderen worden toegedicht.
Het hele artikel ademt een sfeer rond rokers zoals Defacto die graag ziet: de roker als schuldbewuste dommerd die beter zou moeten weten. Die met een mea culpa instelling in zijn rookhokje trouw de ‘giftige dampen’ van zijn verslaving in de daarvoor bestemde ventilatieopening blaast.
Met dit artikel schaart de Volkskrant zich in een groeiende groep intolerante Nederlandse organisaties waaraan het poldermodel voorbij is gegaan. De krant stelt zich op als een belangenbehartiger van de gezondheidsindustrie die, hoewel de bewijzen tot aan de deur van de redactie werden gebracht, liever de officiële propaganda spuit dan op een objectieve manier de rechten van verschillende groepen burgers afweegt en beide kanten van een problematiek evenwichtig tegen elkaar afzet. Democratie volgens het Angelsaksische principe: the majority rules it all. Minderheden hebben slechts te zwichten voor dit geweld.
