Ik rook niet. Vroeger wel, maar op een gegeven moment vond ik het niet leuk meer en ben ik er mee gestopt. Mijn vrouw rookt wel. Ze heeft nog meer eigenaardigheden, maar daar gaat dit stukje niet over. Waar het over gaat is dat ze, met de andere rokers, voor de maatschappij een paria is geworden. Verschoven naar speciale afgeschutte gedeelten in restaurants of naar balkons en eventueel de straat. En daar staan ze dan met z’n allen, het dampend uitschot van een hysterisch geworden maatschappij.
Zo’n twintig jaar geleden was ik in Amerika. In het hotel mocht je niet roken, maar in de lounge was een open haard. Die walmde en rook naar verbrand hout en dat was gezellig, maar roken mocht niet. Buiten waren de straten gevuld met een onafzienbare file van dampende en stinkende auto’s. Dat was Amerika in de jaren tachtig en iedereen hier was het er over eens dat Amerikanen gek waren. Dat vind iedereen hier nog steeds, maar ondertussen is de hysterie de oceaan overgestoken en heeft Europa geïnfecteerd.
Wat zijn de feiten:
Je hebt roken en meeroken. Roken is niet gezond, je kunt er dood aan gaan, dat is niet te ontkennen. Maar er zijn veel dingen waar je dood aan kunt gaan, zoals je laten behandelen in een ziekenhuis, of je fietsend of lopend door Amsterdam verplaatsten. Recentelijk liet de Amsterdamse GGD weten dat er in Amsterdam jaarlijks zo’n duizend mensen dood gaan tengevolge van de fijnstof uitstoot van het verkeer. Dat is ongeveer evenveel als er in Amsterdam overlijden door longkanker tengevolge van het roken van sigaretten, heb ik uitgerekend. Let wel, de doden komen door fijnstof (een vreselijk germanisme, ze bedoelen fijne deeltjes in de lucht, zoals roet) en nog niet eens tengevolge van de totale luchtvervuiling in Amsterdam. De mortaliteit tengevolge van de totale luchtverontreiniging in Amsterdam zal dus voor de Amsterdamse bevolking beduidend hoger zijn dan de mortaliteit tengevolge van het roken van sigaretten, ook als je de schade daardoor aan bijvoorbeeld hart en bloedvaten meetelt.
En dan meeroken. Als je meeroken definieert als het in de nabijheid zijn van iemand die rookt, en niet het opgesloten zitten in een kleine ruimte vol met driftige dampers (dan rook je niet mee, dan word je meegerookt) dan is er geen enkel wetenschappelijk houdbare theorie die meeroken kan definiëren als ongezond. Wat men vaak doet, is het effect van grote doses van een bepaalde giftige stof extrapoleren (doortrekken / projecteren) naar een lage dosis. Als je erg dood gaat door veel roken, ga je een beetje dood door meeroken. Wetenschappelijk gezien is dat echter onzin, er is geen enkele reden om dat te doen, er bestaat geen lineair verband tussen het effect van hele grote doses, toegediend over een lange periode, en een sporadisch toegediende kleine dosis van een stof. Het lichaam past zich aan als de omstandigheden veranderen en rook hoort erbij. Pas boven een bepaalde niveau wordt een dosis een overdosis en daar kun je aan doodgaan, dat is bekend. Voor rook houdt dit in dat het pas schadelijk wordt als de rook permanent aanwezig is en de concentratie hoog genoeg is. En een mooi voorbeeld hiervan is de rook die uit de uitlaten van de auto’s komt. Rook van andermans sigaret is daar totaal niet mee te vergelijken.
Waar het om gaat is dat, zonder een houdbare wetenschappelijke onderbouwing, op basis van voornamelijk emotionele argumenten met een wetenschappelijk sausje erover, een heksenjacht gaande is. Er zijn geen verdedigbare argumenten tegen meeroken, anders dan dat het stinkt. Bovendien, ook zonder mijn wetenschappelijk gebabbel overtuigend te vinden, zal iedereen toe moeten geven dat je van meeroken minder dood gaat dan van roken. Dat houdt dus ook in dat er hoe dan ook in Amsterdam veel minder doden vallen door meeroken dan door de luchtvervuiling. Maar roken moet verboden worden, vanwege het gevaar voor de omstanders. Je vraagt je dan af hoe fanatiek de overheid is met het terugdringen van de luchtvervuiling. Dat valt echter nogal tegen, men ontziet daarbij zoveel mogelijk de auto en het bedrijfsleven. Dat is niet onredelijk, maar het voelt niet echt lekker als je het vergelijkt met de activiteiten tegen roken.
In de Independent las ik een paar jaar geleden een heel klein berichtje over een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van meeroken. In het resultaat van het onderzoek bleek slechts een klein – niet significant – verschil tussen de mortaliteit van meerokers en niet-meerokers. Dat kleine verschil was echter niet dat er een beetje meer doden vielen onder de meerokers, maar juist minder. Zoals gezegd was dit berichtje klein, en in andere kranten heb ik er helemaal niets over gevonden. Het is geen nieuws dat kranten graag brengen want dat vindt het lezend publiek niet leuk. De mensen willen heksen jagen en alles wat ze daarbij belemmert wordt terzijde gelegd. Het is een wereldwijde, religieus aandoende beweging en wat je er ook over zegt, het zal niets uitmaken. De roker moet branden.
Abraham Peper
Abraham Peper doet onderzoek naar de ontwikkeling van tolerantie van het lichaam voor lichaamsvreemde stoffen. Zijn publicaties hierover kunt u vinden op zijn website: www.abraham-peper.com. Naast wetenschapper is hij schrijver, onlangs is van hem uitgekomen ‘Het duister van de nacht’, bij uitgeverij L.J. Veen. Informatie over het boek staat op: www.abraham-peper.nl
