AMSTERDAM, 5 APRIL. Eén hand leunt op de kinderwagen waarin haar zoontje Tommy (tien weken) vredig ligt te slapen. In de andere heeft ze een sigaret. Desirée Mateman (28) uit Den Haag heeft zich tijdens de zwangerschap helemaal ,,gek gerookt”, vertelt ze. Elke dag stak ze vijftig sigaretten op. ,,Natuurlijk weet je. dat het slecht is, maar er is zoveel slecht”, zegt ze. En met een blik in de kinderwagen: ,,Ondanks de sigaretten mag het resultaat er toch wezen.”
Vergeleken met het buitenland kent Nederland veel vroeggeboorten en baby’ s met een laag geboortegewicht en met aangeboren afwijkingen, bleek deze week uit een analyse van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Volgens minister Borst (Volksgezondheid) komt dat onder meer doordat internationaal gezien een groot aantal vrouwen ook tijdens de zwangerschap rookt. Borst wil proberen zwangere vrouwen aan te moedigen te stoppen.
Daar zal ze nog flink wat moeite voor moeten doen, bleek gisteren op de Negen Maanden Beurs die tot en met zondag in .de Amsterdamse RAI wordt gehouden. Tussen de verschillende stands waar vooral de gezondheid van moeder en kind wordt gepromoot — van fruithapjes, vitaminepreparaten voor aanstaande moeders en verantwoorde kinderkoekjes tot babycosmetica en veilige fietsen autostoeltjes — loopt een behoorlijk aantal rokende vrouwen rond. Dat baby’s van rokende moeders gemiddeld een lager geboortegewicht hebben en zich minder goed ontwikkelen, weet vrijwel elke (aanstaande) moeder. Maar stoppen is vaak erg moeilijk, bekennen rokende zwangeren beschroomd.
Hiltsje van Bruggen (28), twintig weken zwanger, probeerde te stoppen met roken toen ze wist dat ze zwanger was.,,Het lukte niet van de ene op de andere dag. Ik heb het langzaam afgebouwd. Maar ik zag mezelf al staan met een dikke buik en een sigaret. Dat vond ik echt niet kunnen.”
Ook Karin van Boxmeer (29), moeder van Bart (twaa]f weken), stopte met roken tijdens de zwangerschap en vond dat ,,vre-se-lijk”. ,,Maar je slaat jezelf voor je kop als er later wat mis bljjkt te zi,jn met de baby. Bovendien wordt je erop aangesproken. Een collega van mij rookte tijdens haar zwangerschap een pakje per dag. Je had de blikken van de anderen op het werk moeten zien. Dat wilde ik niet meemaken.”
Kraamzorgconsulente Willeke van den Berg, die op de beurs nieuwe collega’s probeert te werven voor Kraamzorg De Waarden in Schoonhoven, heeft vijftien jaar in de kraamzorg gewerkt. Zij weet hoe lastig bet is voor rokende vrouwen om het roken te laten. Van den Berg: ,,Sommige vrouwen bellen voor kraamzorg en zeggen: “Ik wil een kraamzorg die geen enkel commentaar levert op mijn rookgedrag. Het is mijn eigen keuze’.”
Aanstaande moeders weten dat het niet goed is, maar ja, ze kunnen het toch niet laten |
En dat is het ook, beseft Van den Berg, de klant is koning. Maar ze probeert wel moeders zo subtiel mogelijk te wijzen op de nadelige gevolgen van hun verslaving. ,,Soms zitten ze in het kraambed met een baby aan de borst te paffen. Dan zeg ik wel, dat het beter is als ze alleen roken als de baby er niet bij is.”
Dat doet Marieke van Geloven (30), moeder van een meisje van vier maanden, ook. Zij rookt haar sigaretten onder de afzuigkap in de keuken, zodat haar dochter zo min mogelijk last van heeft. Tijdens haar zwangerschap probeerde ze te stoppen, maar dat heeft ze niet lang volgehouden. Aan het eind rookte ze als vanouds een pakje per dag. ,,Echt druk maakte ik me er niet over. De vorige generatie rookte ook gewoon door. Bovendien woog mijn dochter bij de geboorte zeven pond. Dus ze was bepaald niet te klein.”
De verloskundige had tegen Karin van Boxmeer gezegd dat als de stress haar te veel zou worden, ze er desnoods een paar per dag kon opsteken. Maar ze hield vol. Bart werd in het ziekenhuis via een keizersnede geboren. Toen Karin voor het eerst weer buiten stond, wilde ze allereerst een sigaret. ,,Die smaakte gek genoeg smerig en mijn man zei nog `Stop er gewoon echt mee’. Maar ik had er te lang naar verlangd. Ik dacht: nu ga ik door.”
