CBS Maandberichten Gezondheid
Publicatie Jan 1997
Continue Gezondheidsenquête 1992/1995
Dit artikel geeft voor elf provincies en de vier grote steden een beeld van
bepaalde aspecten van de gezondheidstoestand, leefstijl en de medische
consumptie van de Nederlandse bevolking.
Samenvoeging van de gegevens van de gezondheidsenquête over de jaren 1992 t/m
1995.
In grote lijnen bevestigen de recente gegevens het patroon zoals dit ook in
de periodes 1981/1984 (in publ. Mrt 1986) , 1985/1988 (in publ. Jan 1990) en
1989/1992 (in publ. Nov 1993) werd waargenomen.
Opmerking: door toegepaste correctie zijn de regionale verschillen in
leeftijd en geslacht opgeheven.
Conclusie (zie ook laatste grafiek):
Vergeleken met het landelijk gemiddelde is er in het noorden van het land -
ten aanzien van de onderzochte gezondheidsindicatoren - een betere
gezondheidstoestand waargenomen en een wat lagere medische consumptie, dit in
tegenstelling met het hogere percentage rokers, maar wel lage percentage
alcoholgebruik.
Zeeland heeft een laag gemiddelde voor de gezondheidstoestand, maar heeft
daarentegen toch een zeer laag percentage rokers, alsmede een zeer laag
percentage alcoholgebruik. Dit geldt in iets mindere mate ook voor Zuid-Holland.
In de provincies Utrecht en Noord-Holland is de medische consumptie hoger dan
gemiddeld, terwijl het percentage rokers in beide provincies op het landelijk
gemiddelde zit. In Noord-Holland heeft men wel een hoger alcoholgebruik.
In de steden Amsterdam, Rotterdam en Utrecht is, ondanks de er sprake is van
een relatief slechtere gezondheidstoestand, hoog percentage rokers en hoog
alcoholgebruik, sprake van een relatief lagere medische consumptie.
Noord-Brabant en Limburg springen er duidelijk uit voor wat het hogere
alcoholgebruik betreft en Noord-Brabant heeft daarbij een hoog percentage
rokers. De gezondheidstoestand voor Noord-Brabant ligt daarentegen op het
landelijk gemiddelde, terwijl de gezondheidstoestand voor Limburg duidelijk
lager ligt.
Grafiek 1 Minder goede gezondheid.
Grafiek 6 Percentage rokers.
Grafiek 7 Percentage personen met overmatig gebruik voor alcohol
Correspondentieanalyse
Toelichting
De laatste grafiek, het resultaat van een zogenaamde
Correspondentieanalyse, vat de eerste drie in één plaatje samen. De
afstanden tussen de verschillende punten geven de overeenkomsten tussen een
categorie en een provincie/stad aan. De dimensies (DIM1 en DIM2), resultaat van
de gevolgde analyse, zijn fictief en niet interessant.
Zo zijn Den Haag, de stad Utrecht en Drente typische rokersgebieden en wordt
in Noord-Holland, Amsterdam en Noord-Brabant relatief veel alcohol gedronken. De
provincie Zeeland en de stad Rotterdam maken relatief veel gebruik van
gezondheidsfaciliteiten.
Uitgaande van een provincie of stad zijn er ook interessante conclusies te
trekken:
- De provincie Groningen kent veel rokers en weinig drinkers maar maakt
relatief weinig gebruik van de gezondheidszorg.
- Noord-Brabant, een notoire drinkersprovincie, maakt tóch weinig gebruik
van de gezondheidszorg.
- Limburg, qua afstand vanaf drinken ongeveer vergelijkbaar met
Noord-Brabant, maakt iets meer gebruik van de gezondheidsvoorzieningen.
- Het leven in een grote stad lijkt ook geen invloed te hebben op de positie
ten opzichte van de drie factoren: de steden liggen aardig verspreid over de
grafiek.
Zeeland blijkt een heel erg typisch geval. Door haar christelijke moraal ligt
de province qua afstand ver van drinken en roken, maar wel dicht bij de
gezondheidszorg. Veel dichter dan bijvoorbeeld een stad als Den Haag die zich
relatief zwart rookt maar veel verder van de gezondheidscategorie afligt.
Belangrijkste argument dat wij als rokersorganisatie uit deze CBS cijfers
kunnen afleiden is dat de uitspraak die door het Ministerie van VWS en een
anti-rokersgroep als CAN vaak wordt gebezigd, namelijk dat rokers relatief vaak
ziek zijn en dus vaker gebruik maken van de gezondheidsfaciliteiten, niet door
de cijfers worden ondersteund.
Er lijkt weinig verband te zijn tussen roken en drinken enerzijds en het
gebruik van gezondheidsvoorzieningen anderzijds. Wat wel de verschillen tussen
de provincies en steden bepaalt is een mooie opgave voor het RIVM of andere
onderzoeksinstituten.
Don't always blame it on the smokers!
(Correspondentieanalyse door Forces Nederland,
m.b.v. SAS® Software)
| 
Zend
deze pagina naar een vriend